НОМАИ ӮЗБАКТАБОРОНИ ТОҶИКИСТОН БА КАРИМОВ
Гурӯҳе аз ӯзбактаборон дар Тоҷикистон дар номае саргушода ба Ислом Каримов, раиси ҷумҳурии Ӯзбакистон, аз ӯ дархост кардаанд, ки аз мудохила дар тарҳи нерӯгоҳи "Роғун" даст бардорад. Номаи ин гурӯҳ рӯзи панҷшанбеи 11 феврал дар "Халқ овози", як нашрияи давлатӣ дар Тоҷикистон, ки ба забони ӯзбакӣ мунташир мешавад, чоп шудааст.
Дар оғози ин нома, муаллифон аз шароити ба гуфтаи онҳо хуби зисту зиндагии ӯзбакҳо дар Тоҷикистон сухан гуфта ва сипас ба мавзӯъи ихтилофи ду кишвар бар сари тарҳи нерӯгоҳи "Роғун" пардохтаанд. Ин нома аз сӯйи 15 нафар, ки худро шоъиру нависандагон, олимону соҳибкорон муъаррифӣ мекунанд, имзо шудааст. Бархе аз нашрияҳои дигар ҳам тасмим гирифтаанд ин номаро мунташир кунанд.
"МОРО БА ҲОЛИ ХУД ГУЗОРЕД..."
Дар ин нома аз ҷумла омадааст: "Тоҷикистон як кишвари дорои қавму миллатҳои зиёд аст. Мо, ӯзбакҳо ҳам, ки дар ин кишвари соҳибистиқлол зиндагӣ мекунем, худро тоҷикистонӣ медонем, чун сарнавишти мо бо ин сарзамин пайванд хӯрдааст."
Муаллифони ин нома аз раиси ҷумҳурии Тоҷикистон ба унвони "ситорае роҳнамо" ном бурда ва мегӯянд, ки "интихоби роҳи демукротики тавсеъа рӯҳияи мардуми моро боло бурдааст." Бахши дигари ин нома лаҳни шадидтаре ба худ гирифта ва дар он оварда шудааст, ки ӯзбактаборони Тоҷикистон аз бархӯрди раиси ҷумҳурии Ӯзбакистон бо Тоҷикистон ибрози таъаҷҷуб мекунанд:
Дар нома аз ҷумла омадааст: "Барои чи ҳамсояҳоямон намегузоранд, ки мо орому осуда ва серу пур зиндагӣ кунем? Ба назар мерасад, ки онҳо пешрафти Тоҷикистонро намехоҳанд."
Муаллифон ҳамчунин ба зимистонҳои сахту сарди солҳои ахир ишора карда ва менависанд: "Дар ҳоле ки мардуми Тоҷикистон аз сармо ва бебарқӣ азият мекашиданд, Ӯзбакистон нисбат ба онҳо бетафовут буд, интиқоли гози худро коҳиш дод ва аз системи воҳиди энержӣ хориҷ шуд."
Ба навиштаи ин гурӯҳ, сохтмони нерӯгоҳи "Роғун" замина барои расидан ба истиқлоли энержиро дар Тоҷикистон фароҳам месозад, вале "дар авҷи ҷӯшу хурӯши кор дар ин нерӯгоҳ, раҳбарони Ӯзбекистон аз анҷоми ин кори хайр монеъ мешаванд."
Дар ин нома хитоб ба Ислом Каримов, раиси ҷумҳурии Ӯзбекистон омадааст: "Муҳтарам президенти Ӯзбакистон, чи ниёз аст мақомоти кишваре, ки Шумо сарвараш ҳастед, ба худ иҷоза медиҳанд дар корҳои дохилии мо мудохила кунанд? Иқдоми шумо барои ҷилавгирӣ аз сохтмони нерӯгоҳи "Роғун" бо ҳар гуна далоили беасос, моро водор месозад чунин натиҷагирӣ кунем."
Дар идома онҳо менависанд: "Ҳадаф аз ин номаи саргушода ин аст, ки ба шумо бифаҳмонем, ки агар наметавонед ёрдам кунед, лоақал моро ором гузоред, то худамон тақдири худро бисозем."
КОРЗОРИ ТАБЛИҒОТӢ?
Теъдоди 15 нафар зери ин нома имзо гузоштаанд, вале яке аз муаллифон, Зебуннисо Сатторова, ки пажӯҳишгари таърих аст, дар посух ба ин суол, ки "Оё ин нома баёнгари фикри ҳамиа ӯзбекҳо дар Тоҷикистони аст?" мегӯяд: "Оре, бе ягон шубҳа."
Ба гуфтаи хонуми Сатторова, ҳадаф аз нашри ин нома нишон додани мавзеъгирии узбактаборони Тоҷикистон ба ҳукумат аст: "Ӯзбаку тоҷик тӯли қарнҳои зиёд бо ҳам дӯст буданд ва мо хоҳони ҳарчи зудтар бартараф шудани ин мушкил ҳастем."
Аммо оё ин нома мушкилро ҳал мекунад? Ба ин савол хонуми Сатторова чунин посух дод: "Номаҳое, ки ду нахуствазир ба ҳамдигар навиштанд, моро ба навиштани ин нома водор сохт. Агар номаи нахуствазири Ӯзбакистон дар расонаҳо чоп дода намешуд, гап дигар буд. Агар сохтмони нерӯгоҳи "Роғун" боъис шавад, ки корхонаҳои мо фаъол шаванд, ба хонаҳоямон рӯшанӣ ояд, фарзандонамон ҷойи кор пайдо кунанд, мо албатта, тарафдори сохтмони "Роғун" мебошем."
Апаи Зебуннисо мегӯяд, ки ин нома бидуни ҳеч гуна таҳдиде аз боло навишта шудааст. Ҳарчанд дар маҳаллоти узбакнишин гоҳу ногоҳ ин хабар ҳам, ки раҳбарони маҳаллӣ гуё тоҷирони ӯзбакро таҳдид мекунанд, ки "Каримов мухолифи "Роғун" аст ва ту ҳам узбак ҳастӣ" ба гӯш мерасад.
Бо ин ҳол, бархе аз сисёсатшиносон дар Тоҷикистон дар бораи муносибати Ӯзбакистон бо тарҳи "Роғун" назароти дигаре доранд. Сайфулло Сафаров, муъовини раиси Маркази мутолеъоти истротежики Тоҷикистон, мегӯяд: "Сафири Ӯзбакистон дар Тоҷикистон мегӯяд, ки кишвараш бо сохтмони нерӯгоҳи "Роғун" комилан мухолиф нест, балки мехоҳад садди ин обанбор пасттар сохта шавад."
Дар ҳамин ҳол, бархе аз зиёиёни узбак муътақиданд, ки ин нома ба хотири "тамаллуқ ва худширинкунӣ" ба раиси ҷумҳурии Тоҷикистон навишта шудааст. Онҳо мегӯянд, ки ин нома равобити ду кишварро тиратар хоҳад кард ва аз ин кор танҳо мардуми одӣ ранҷ мебаранд.
Бархе аз соҳибназарон ҳам муътақиданд, ки чопи номае аз ӯзбактаборони Тоҷикистон ҷузъи корзорҳои таблиғотиест, ки сиёсатмадорони ду кишвар алайҳи ҳамдигар ба роҳ андохтаанд. Зимнан, ӯзбакҳо ва ӯзбактаборон шумори қобили мулоҳизае аз ҷамъияти Тоҷикистонро ташкил медиҳанд.
Бархе аз манобеъ теъдоди онҳоро чаҳоряки ҷамъияти ин кишвар медонанд. Шумори тоҷикон низ дар Ӯзбакистон зиёд буда ва гуфта мешавад бахши аъзаме аз аҳолии шаҳрҳои бузурги Бухорову Самарқанд ва манотиқи дигари ин кишварро тоҷикон ташкил медиҳанд, ҳарчанд бар асоси омори расмӣ шумори онҳо аз панҷ дарсад бештар нест.
Мустаҳкам Тангриёрова, Би-би-Си, Душанбе
Адреси доимии маводи мазкур: http://www.ruzgor.tj/rogun/1740-2010-02-13-10-55-37.html
-
01.06.2025 19:19
157
Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон дар Ҳамоиши нахустини «Осиёи Марказӣ ва Италия» иштирок ва суханронӣ намуданд
-
29.05.2025 11:19
208
Рустами Эмомалӣ бо Раиси Шурои Федератсияи Маҷлиси Федералии Русия Валентина Матвиенко мулоқот намуданд
-
29.05.2025 11:16
159
Рустами Эмомалӣ бо Раиси Думаи давлатии Маҷлиси Федералии Федератсияи Русия Вячеслав Володин мулоқот намуданд
-
07.05.2025 23:59
372
«Ситораи Исмат-достони фоҷиавӣ-қаҳрамонӣ!»
-
05.05.2025 12:47
476
9-уми май рӯзи Ғалаба бар фашизм ва ёде аз қаҳрамонони Ҷанги Бузурги Ватанӣ
-
04.05.2025 14:32
347
Саҳми фиристодагони Тоҷикистон дар таъмини ғалаба дар Ҷанги Бузурги Ватанӣ (1941-1945)
-
01.06.2025 19:16
181
Вохӯрии Вазири рушди иқтисод ва савдои Ҷумҳурии Тоҷикистон бо ҳайати воломақоми вилояти мухтори Синзян-Уйғури Ҷумҳурии Мардумии Чин
-
01.06.2025 19:14
146
Вохӯрии Вазири рушди иқтисод ва савдо бо Ёвари Дабири кулли СММ, Директори минтақавии Барномаи рушди СММ Ивана Живкович
-
30.05.2025 00:36
191
Вохӯрии муовини Вазири рушди иқтисод ва савдои Ҷумҳурии Тоҷикистон бо Сафири Ҷумҳурии Латвия
-
14.10.2024 18:41
846
Дар Чин Саммити 6-уми ҷаҳонии воситаҳои ахбори омма доир гардид
-
06.05.2022 10:43
1558
Ҷанг ҳамчун таблиғоти бардурӯғ хизмат мекунад
-
02.09.2019 18:47
3249
Султони Ҳамад: «Дунёи рӯзноманигор ҳазор дунё дорад»
-
09.06.2025 13:03
87
Шарифа Худобахш: «Тадқиқоти криосфера бояд ба низоми идоракунии захираҳои об ворид карда шавад»
-
03.06.2025 16:17
132
Шиносоӣ бо рафти сохтмони роҳи мошингард аз дарвозаи Ғарбӣ то маҳаллаи Чортути шаҳри Душанбе
-
01.06.2025 19:11
131
Тағйирёбии иқлим ва таъсири он ба шуғли аҳолӣ
-
20.03.2025 11:59
402
Таҷлили Иди байналмилалии Наврӯз
-
06.01.2025 20:57
633
Китобе пурарзиш дар Лоҳутишиносии форсу тоҷик
-
18.11.2024 22:32
749
Дар Москва рушди ҳамкории муассисаҳои таълимӣ дар соҳаи фарҳангу санъат баррасӣ гардид
-
15.04.2025 11:44
349
Ба таваҷҷуҳи шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон:
-
13.04.2025 00:00
374
Мулоқоти вазир бо роҳбари намояндагии Cозмони байналмилалии муҳоҷират
-
11.04.2025 03:38
364
Мулоқоти вазири меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо ҳайати Федератсияи Русия
-
28.02.2025 13:34
608
Паёми шодбошии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба муносибати фарорасии моҳи шарифи Рамазон
-
03.10.2024 20:35
874
Ҳайати Тоҷикистон дар Конференсияи вазирони маорифи давлатҳои аъзои Созмони ҷаҳонии исломӣ иштирок намуд
-
20.04.2023 15:58
1700
Иди Рамазон омаду моҳи Рамазон рафт….
-
07.03.2025 12:44
482
Ид муборак бонувону модарони азиз!
-
07.03.2025 12:19
467
Таҷлили “Рӯзи Модар” дар Вазорати меҳнат...
-
07.03.2022 13:27
1676
«ИДИ МОДАРОН МУБОРАК!»
-
03.09.2021 08:38
2000
АҲМАДШОҲИ МАСЪУД - РОДМАРДИ ҶАНГҲОИ РОСТИН - I
-
25.06.2021 21:45
2201
«ФАРҲАНГИ СУЛҲУ ВАҲДАТ»
-
27.06.2019 05:52
2887
Муборак, ҳамватан, паймони ваҳдат!
-
19.04.2025 15:59
398
Сиёсати ҷавонони Тоҷикистон: стратегия барои оянда
-
07.04.2025 11:03
361
Байни Кумитаҳои миллии олимпии Тоҷикистон ва Эрон Ёддошти тафоҳуми хамкорӣ ба имзо расид
-
03.10.2024 20:24
815
Варзишгари тоҷик Муҳидин Асадуллоев сазовори медали биринҷӣ гардид
-
10.08.2019 09:45
2928
Баъди 15 соли даргузашти Убайд Раҷаб
-
27.07.2014 13:33
3362
Пурсишеву посухе: Халифаҳоро метавон муфассири Қуръон номид ё не?
-
25.07.2014 12:34
3351
Хунрезӣ дар Фаластин ва хомӯшии оҷизонаи мо
-
18.12.2024 16:30
555
Маҷмааи Умумии СММ қатъномаи Русияро барои мубориза бо ситоиши фашизм қабул кард
-
21.11.2024 23:53
578
Русия ва Афғонистон ҳамкориҳои бисёрҷонибаро инкишоф медиҳанд
-
31.10.2024 18:42
524
ИМА самти низоъро боло мебарад: Оё ҷанги сеюми ҷаҳон моро интизор аст?