СУОЛҲОИ НОФАҲМОИ БОНКИ ҶАҲОНӢ ДАР МАВРИДИ РОҒУН
Бонки ҷаҳонӣ аз «ҷараён ва усули таҳқиқ»-и тарҳи нерӯгоҳи Роғун изҳори нигаронӣ мекунад. Зимни як баёния аз натиҷаҳои сафари Филипп Ле Уэру, ноиби президенти Бонки ҷаҳонӣ ба Душанбе, ин ниҳод аз раисҷумҳури Тоҷикистон хостори «дар шакли қаноатбахш ҳал кардани ҳама суолҳои боз» дар ин маврид шудааст. Дар ин баёния «суолҳои боз» дар «ҷараёну усули таҳқиқ»-и нерӯгоҳи Роғун тафсилоте оварда намешавад.
Намояндагии Бонки ҷаҳонӣ дар Душанбе масъулияти шарҳи ин баёнияро ба далели ба дафтари марказии бонк рабт доштани oн аз дӯши худ соқит кард. Ҳамчунин ниҳодҳои масъули Тоҷикистон, қабл аз ҳама вазорати энержӣ ва саноат ва ҳам «Барқи тоҷик» дар ин маврид изҳори беиттилоотӣ карданд ва ба ин суол, ки оё Тоҷикистон чаро ва чӣ тавр ба таҳқиқи Бонки ҷаҳонӣ дар нерӯгоҳи Роғун халал мерасонад, касе нахост сӯҳбат кунад.
Дар ҳамин ҳол, Мираҳмади Амиршоҳ, масъули матбуотии нерӯгоҳи Роғун мегӯяд, барои раҳбарони нерӯгоҳ рӯшан нест, ки асли матлаби Бонки ҷаҳонӣ чист. Вай афзуд, ҷониби Тоҷикистон худ мубтакири ташхиси фанниву зистмуҳитии нерӯгоҳ аст, на ягон ҷониби дигар: «Худи ҳукумати Тоҷикистон баромад аз Бонки ҷаҳонӣ хоҳиш кард, ки биёянд, экспертиза кунанд, бо чашми худ бубинанд ва хулосаашонро ба ҷаҳону ҳамсояҳои мо расонанд. Аммо то ба ҳол наомадаанд. Фақат Душанбе меоянду мераванд».
Бонки ҷаҳонӣ ишора мекунад, ки сар аз соли 1996 ин ниҳоди бузурги байнулмилалӣ ба 85 тарҳ ҳудуди 700 миллион доллар сармоягузорӣ кардааст. Ва ин тарҳҳо барои мардуми Тоҷикистон дастрасӣ ба маълумоти босифат, ёрии тиббӣ, такмили ҳуқуқ ба замин, афзоиши ҷойҳои корӣ дар деҳот, рушди бахши хусусиро содда мекунанд. Бино ба иттилои ин манбаъ, тайи солҳои 2009 – 2011 кӯмаки Бонки ҷаҳонӣ ба Тоҷикистон аз 75 ба 155 миллион доллар афзудааст.
Дар баёнияи Бонки ҷаҳонӣ омадааст, ки тарҳи коҳиши хароҷот дар сохтори барқрасонӣ бо сармоягузории Бонк 30 июни соли равон анҷом меёбад ва масъалаи сармоягузории ду таҳқиқ ба хотири мутолиоти фанниву иқтисодӣ ва баҳогузории таъсири зистмуҳитӣ ва иҷтимоии нерӯгоҳи Роғун ҳам сармоя ҷудо шудааст. Ҳамчунин гуфта мешавад, ба ин раванд кишварҳои ҳавза ҷалб хоҳанд шуд.
Бо ишора ба омор ва далелҳои Бонки ҷаҳонӣ иддае аз коршиносон мегӯянд, ин ниҳод бар аҳамияти фаъолиятҳои худ таъкид намуда, дар зимн Тоҷикистонро муттаҳам мекунад, ки тааҳҳудоташро бо ин ниҳод иҷро намекунад.
Нурулло Шулашов, собиқ директори сохтмони нерӯгоҳи Роғун мегӯяд, соле пеш дар нишасте бахшида ба нерӯгоҳи Роғун дар Алмаато Бонки ҷаҳонӣ пешниҳод карда буд, ки сарбанд 180 метр бошад. Вай афзуд, бо ҳамин гуна пешниҳоду изҳороти беасос ин ниҳод мӯҳлати иҷрои тааҳҳудаш сари ташхиси нерӯгоҳи Роғун бо Тоҷикистонро кашол медоду медиҳад:
«На фақат дар Тоҷикистон, балки дар тамоми ҷаҳон, вақте вазъи сиёсӣ масоили ҳалношуда дорад, сиёсатмадорон ба иттифоқи назар намерасанд, Бонки ҷаҳонӣ истифода мекунад. Онҳо дар ин корҳо хеле мутахассиси хубанд. Зарур ояд, то бист сол ҳам кори Роғунро кашол медиҳанд. Сиёсати онҳо чунин аст. Мо фурсатро аз даст додем. Ҳар қадар, ки маризӣ идома меёбад, табобат ё дахолати саривақтии ҷарроҳ нест, вазъи мариз бадтар мешавад».
Давлат Усмон, собиқ вазири иқтисоди Тоҷикистон бо ишора ба сиёсӣ шудани қазияи Роғун мегӯяд, кишварҳои минтақа ва қудратҳо мехоҳанд аз ин нерӯгоҳ ба нафъи худ истифода кунанд: «Ҳар як аз инҳо барои имтиёз гирифтан аз Узбакистону Тоҷикистон гоҳ ба ин ва гоҳ ба он тараф изҳори назар мекунанд. Аз ҳамин хотир, роҳи ягона ин аст, ки Тоҷикистон дигар ба кишварҳо ё созмонҳои байнулмилалӣ такя накунад ва худ пайи сохтмон шавад».
Мухолифати Узбакистон ба сохтмони нерӯгоҳи Роғун Тоҷикистонро маҷбур карда буд, ки соли 2010 бо Бонки ҷаҳонӣ сари ташхиси байнулмилалии ин тарҳ мувофиқат кунад. Ширкати фаронсавии "Coyne et Bellier" мутолаоти молию фаннӣ ва ширкати шветсарии "Poyry Energy" санҷиши зистмуҳитӣ ва иҷтимоии нерӯгоҳи Роғунро зимни тендер ба дӯш гирифта буданд. Натиҷаҳои аввалӣ бояд охири соли 2011 ба анҷом расида, имсол комил мешуд. Мақомоти Тоҷикистон ахиран эълом доштанд, ки натиҷаи ташхиси нерӯгоҳи Роғун аввали соли 2013 эълом мешавад.
Аммо баёнияи охир эҳтимоли ҳамкориҳои Бонки ҷаҳониву Тоҷикистонро дар масъалаи Роғун дар солҳои наздик зери суол мебарад.
«Озодӣ»
-
22.06.2025 14:51
127
Конфронси байналмилалӣ «Осиёи Марказӣ - меҳвари СҲШ»
-
09.06.2025 13:12
250
Иштирок дар чорабинии сатҳи баланд бахшида ба оғози Даҳсолаи байналмилалии амал оид ба илмҳои яхшиносӣ (криосферӣ), солҳои 2025-2034
-
01.06.2025 19:19
258
Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон дар Ҳамоиши нахустини «Осиёи Марказӣ ва Италия» иштирок ва суханронӣ намуданд
-
07.05.2025 23:59
480
«Ситораи Исмат-достони фоҷиавӣ-қаҳрамонӣ!»
-
05.05.2025 12:47
586
9-уми май рӯзи Ғалаба бар фашизм ва ёде аз қаҳрамонони Ҷанги Бузурги Ватанӣ
-
04.05.2025 14:32
474
Саҳми фиристодагони Тоҷикистон дар таъмини ғалаба дар Ҷанги Бузурги Ватанӣ (1941-1945)
-
25.06.2025 11:36
129
Мулоқоти ҳайати Ҷумҳурии Тоҷикистон бо намояндагони Бонки Осиёии Сармоягузории Инфрасохторӣ
-
23.06.2025 14:53
130
Иштироки ҳайати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар 28-умин Форуми байналмилалии иқтисодии Санкт-Петербург
-
17.06.2025 19:39
198
Тоҷикистон ба ҷалби сармояи хориҷӣ таваҷҷӯҳи бештар зоҳир мекунад
-
14.10.2024 18:41
967
Дар Чин Саммити 6-уми ҷаҳонии воситаҳои ахбори омма доир гардид
-
06.05.2022 10:43
1676
Ҷанг ҳамчун таблиғоти бардурӯғ хизмат мекунад
-
02.09.2019 18:47
3368
Султони Ҳамад: «Дунёи рӯзноманигор ҳазор дунё дорад»
-
25.06.2025 11:34
123
«CASA-1000» намунаи ҳамкориҳои энергетикии минтақавӣ
-
25.06.2025 11:31
108
Харитаи роҳи ҳадафи 7-уми Рушди Устувор барои Тоҷикистон расман ифтитоҳ гардид
-
23.06.2025 14:51
125
Дурнамои рушди энергетикаи барқароршаванда: Душанбе мизбони конфронси байналмилалӣ
-
20.03.2025 11:59
502
Таҷлили Иди байналмилалии Наврӯз
-
06.01.2025 20:57
746
Китобе пурарзиш дар Лоҳутишиносии форсу тоҷик
-
18.11.2024 22:32
870
Дар Москва рушди ҳамкории муассисаҳои таълимӣ дар соҳаи фарҳангу санъат баррасӣ гардид
-
15.04.2025 11:44
448
Ба таваҷҷуҳи шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон:
-
13.04.2025 00:00
485
Мулоқоти вазир бо роҳбари намояндагии Cозмони байналмилалии муҳоҷират
-
11.04.2025 03:38
458
Мулоқоти вазири меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо ҳайати Федератсияи Русия
-
28.02.2025 13:34
735
Паёми шодбошии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба муносибати фарорасии моҳи шарифи Рамазон
-
03.10.2024 20:35
1008
Ҳайати Тоҷикистон дар Конференсияи вазирони маорифи давлатҳои аъзои Созмони ҷаҳонии исломӣ иштирок намуд
-
20.04.2023 15:58
1871
Иди Рамазон омаду моҳи Рамазон рафт….
-
07.03.2025 12:44
611
Ид муборак бонувону модарони азиз!
-
07.03.2025 12:19
593
Таҷлили “Рӯзи Модар” дар Вазорати меҳнат...
-
07.03.2022 13:27
1785
«ИДИ МОДАРОН МУБОРАК!»
-
19.09.2021 19:28
2106
АҲМАДШОҲИ МАСЪУД - РОДМАРДИ ҶАНГҲОИ РОСТИН - II
-
03.09.2021 08:38
2101
АҲМАДШОҲИ МАСЪУД - РОДМАРДИ ҶАНГҲОИ РОСТИН - I
-
25.06.2021 21:45
2313
«ФАРҲАНГИ СУЛҲУ ВАҲДАТ»
-
19.04.2025 15:59
515
Сиёсати ҷавонони Тоҷикистон: стратегия барои оянда
-
07.04.2025 11:03
459
Байни Кумитаҳои миллии олимпии Тоҷикистон ва Эрон Ёддошти тафоҳуми хамкорӣ ба имзо расид
-
03.10.2024 20:24
937
Варзишгари тоҷик Муҳидин Асадуллоев сазовори медали биринҷӣ гардид
-
10.08.2019 09:45
3060
Баъди 15 соли даргузашти Убайд Раҷаб
-
27.07.2014 13:33
3501
Пурсишеву посухе: Халифаҳоро метавон муфассири Қуръон номид ё не?
-
25.07.2014 12:34
3491
Хунрезӣ дар Фаластин ва хомӯшии оҷизонаи мо
-
18.12.2024 16:30
642
Маҷмааи Умумии СММ қатъномаи Русияро барои мубориза бо ситоиши фашизм қабул кард
-
21.11.2024 23:53
670
Русия ва Афғонистон ҳамкориҳои бисёрҷонибаро инкишоф медиҳанд
-
31.10.2024 18:42
616
ИМА самти низоъро боло мебарад: Оё ҷанги сеюми ҷаҳон моро интизор аст?