СЕРГЕЙ БОДРОВ: «ИСЛОМРО БОЯД ЭҲИРОМ КАРД»
Коргардони машҳури синамои Россия – Сергей Бодрови калонӣ оид ба нақши Ислом ва мусалмонон дар Россия ва таърихи башарият бо нахустин телевизиони исломии аврупоӣ – EMINTV мусоҳибае дошт. Номбурда дар ин сӯҳбат қайд намуд, ки чаро мавзӯи Ислом дар эҷодиёти ӯ мавқеи хосро касб кардааст.
САБАБИ РӮ ОВАРДАН БА ИСЛОМ ЧИСТ?
Ман ба ин мавзӯъ бо он сабаб рӯ овардам, ки дар назари ман, он умуман кушода нашудааст. Ҷаҳони Ислом ва фарҳангӣ исломӣ таърихи хеле қадимӣ ва аҷиб дорад, ки на ҳама онро медонанд. Сари кор доштан бо мавзӯи ҷолиб ҳамеша хуб аст. Тасаввуроти мавҷудаи нодуруст дар боби Ислом бошад, маълумотҳои илмиро дар бораи он ба гӯшаи фаромӯшӣ бурдааст, ки ба ҷустуҷӯ ва омӯзиш ниёз дорад.
Тасаввуроти ғалат дар бораи Ислом ва ҷаҳони мусалмонон, барҳам задани ин гуна тасаввурот аҷибу ҷолиб аст, гарчанд баъзан касе миннатдор намешавад. Аз ин рӯ лоиҳаҳои минбаъдаи ман ба ҷаҳони Ислом ва фарҳанги исломӣ марбутанд. Факту далелҳои аҷиб ниҳоят зиёданд, ки дар бораи онҳо одамон маълумоти кофӣ надоранд. Бо ҳамин сабаб ман ба таърихи Чингизхон даст задам, чунки он симои душманонае, ки аз ӯ сохтанд, аз рӯи адолат нест.
Дар замони мо бе сабаб касеро тамғаи гунаҳгорӣ ё душманӣ задан дуруст нест, ҷустуҷӯ бояд кард, фаҳмидан ва дигаронро низ фаҳмонидан зарур аст, ки сиёҳ куҷосту сафед куҷо. Гунаҳкору бегуноҳонро ҷустан лозим нест, танҳо воқеъияти таърихиро муайян кардан зарур аст. Масалан, агар ба ҳодисаҳои интихоб кардаи ман дар бораи ҷаҳони исломӣ – таърихи мамлукҳо ва таърихи Салоҳуддин баргардем, мо мефаҳмем, ки тӯли 400 – 500 сол ҷаҳони араб зери ҳуҷумҳои салибдорон, ки аз Испания ронда шуда, дар заминҳои араб маскун гашта буданд, ҳимоя мекарданд. Инро на ҳама мефаҳманд. Ҷангҳои мазҳабӣ буданд.
Истилои салибдорон бошад, ин танҳо ва танҳо ҷанги мазҳабӣ буд ва ҷанги беадолотона. Кино санъати товоност – агар он дар заминаи далелҳои ҷолиб ба вуҷуд омада, ба ҳиссиёти мо таъсир расонад, он гоҳ халқ онро мефаҳмад ва аз ҳама гуна китобҳо зиёдтар ба кино бовар мекунад.
МИЛЛАТГАРОӢ ХАВФНОК АСТ
Он чизе, ки моро имрӯз ба ташвиш меорад, ҳамин аст, ки одамон фаромӯш карданд: мо дар мамлакати сермиллат зиндагӣ мекунем. Таърихи империяи Русия чунин буд. Иттиҳоди Шӯравӣ низ мамлакати бузург буд, аммо бузургиву тавоноии он аз сермиллатӣ сарчашма мегирифт. Ин ҳолат ҳамеша аҷиб ва барои мамлакат манфиатовар мебошад. Омезиши фарҳангҳои гуногун, анъанаҳо ва мазҳабҳо сарвати ҳар мамлакат аст. Муносибати кунунии мо ба Амрико ҳар гуна ки набошад, мо медонем: ИМА – мамлакати муҳоҷирони тамоми дунёст.
Ин ҳол мушкилиҳо ба вуҷуд меорад, вале мамлакат аз ибтидои ба вуҷуд омадан бо сабаби сермиллатӣ тавоно буд. Имрӯз дар шиноснома миллати шахсро наменависанд, танҳо шаҳрвандӣ қайд мегардад. Ту метавонӣ ҳиндустонӣ бошӣ ё ки покистонӣ, тотор, рус ё мексикоӣ бошӣ, вале муҳим он аст, ки ту шаҳрванди Амрикоӣ. Касе туро маҷбур сохта наметавонад, ки дин, расму русум ё забони худро иваз намоӣ ва қонун туро муҳофизат менамояд.
Ман чунин меҳисобам, ки сабаби ҳодисаҳои кунунии Россия кӯтоҳназарии сиёсатмадорон аст. Миллатгароӣ бемории хеле хатарнок аст. Ин бемори охири охирон онҳоеро низ ҳадафи худ қарор медиҳад, ки ба он бозӣ карданӣ мешаванд. Ислом ва ҷаҳони Ислом бисёр чизҳо дорад, ки қобили омӯзиш аст. Масалан барои ман аҷиб аст, ки аввалан, шумораи мусалмонон меафзояд ва сониян, онҳо ба ҳамдигар садоқат доранду муттаҳид мебошанд.
Ман дар Маскав дар наздикии масҷиде зиндагӣ мекунам, ки чӣ қадар одам дар ин ҷо ҷамъ меояд. Барои онҳо ин муҳим аст. Фаҳмидан зарур аст, ки чаро? Тамоми дунё бояд бикӯшад, ки бидонад: Ислом чист ва мусалмонон киҳоянд. Ба онҳо эҳтиромона муносибат кардан зарур аст.
Аз мусоҳиба бо ЕMINTV,
тарҷумаи ҳафтаномаи «Дунё», 16.04.09
