АФЗОИШИ ТАВАҶҶӮҲ БА ДОНИШИ ИСЛОМӢ
Дар Осиёи Марказӣ теъдоди донишҷӯёни макотибу мадрасаҳои исломӣ, хам дар дохил ва ҳам дар хориҷи минтақа, рӯ ба афзоиш овардааст. Волидайн бо ин эътиқод, ки таълими исломӣ дар ташаккули афкори донишҷӯён таъсири мусбат дорад, фарзандони худро дар мактабҳои мазҳабӣ номнавис мекунанд. Аммо мақомоти кишварҳои минтақа аз он нигаронанд, ки таҳсили бе назорат дар мадрасаҳои хориҷӣ ноболиғонро ба гурӯҳҳои тундрав наздик мекунад ва ҳуввияти миллӣ ва эҳсоси ватандории онҳоро комилан тағйир медиҳад.
Мухтор Юсуфбеков, як шаҳрванди Қирғизистон, аз он ки фарзанди худро барои таҳсил ба Миср фиристодааст, пушаймон нест. Ӯ мегӯяд, писараш Муҳаммад талабаи мактаби русӣ буд, аммо ҳамеша орзу дошт, то дар мадрасаи динӣ таҳсил кунад ва қироати Қуръонро ёд бигирад. Азбаски, муҳити Қирғизистон барои таҳсили Муҳаммад мувофиқ набуд, волидайн ӯро ба яке аз мадрасаҳои Миср фиристоданд. Мадрасае, ки Муҳаммад дар он бо ду забон - арабиву англисӣ таълим мегирад.
Мухтор Юсуфбеков аз писари худ ифтихор дорад ва умедвор аст, ки Муҳаммад ба Қирғизистон ҳамчун як мусалмон ва инсони комил баргардад. Теъдоди волидайне, ки мехоҳанд бачаҳои онҳо дар мадрасаҳои исломӣ таълим бигиранд, дар Осиёи Марказӣ кам нестанд. Ин раванд махсусан дар Тоҷикистон ва Қирғизистон рушд кардааст. Бисёре аз бачаҳо дар мактабҳои динии кишварҳои худ таҳсил мекунанд.
Барои намуна, Қирғизистон 25 мадрасаи расмӣ ва ҳудудан 3000 донишҷӯ дорад. Дар ин кишвар ҳамчунин донишгоҳҳои исломӣ низ муҳассилинро бо таҳсил фаро гирифтаанд. Тоҷикистон 20 мадрасаи расмии мазҳабӣ ва як донишгоҳи исломӣ дорад.
Дар баъзе ҳолатҳо, волидайн мисли Мухтор Юсуфбеков ба таҳсили бачаҳои худ дар мадрасаҳои расмӣ бартарӣ медиҳанд. Муфтии Қирғизистон Муродалӣ Ҷумон Ӯғлу теъдоди донишҷуёни мазҳабии қирғиз дар хориҷи кишварро 400 нафар арзёбӣ мекунад. Инҳо донишҷӯёнеанд, ки бо миёнҷигии давлат дар хориҷ таҳсил мекунанд.
Аммо бархеи дигар бо роҳҳои ғайриқонунӣ ва барои давлат ноошно ба мадрасаҳои мазҳабии кишварҳои исломӣ шомил мешаванд. Мактабҳое, ки хатманкунандагони тундхӯи онҳо дар бисёр ҳолатҳо бо эҳсоси нафрат ба низоми дунявӣ ба Осиёи Марказӣ бармегарданд.
Теъдоди донишҷӯёнеро, ки бидуни огаҳонидани давлат дар мадрасаҳои хориҷӣ таҳсил доранд, мушаххас кардан душвор аст. Матбуоти минтақавӣ менависад, танҳо аз як Тоҷикистон ҳадди ақал 4 ҳазор донишҷӯ дар мадрасаҳои мазҳабии Покистону Эрон ва давлатҳои арабӣ таҳсил мекунанд. Сафорати Тоҷикистон дар Покистон гуфтааст, то 300 тоҷик дар мадрасаҳои Покистон мехонанд, ки ҷавонтарини онҳо 10 сол доранд.
Сомонаи интернетии Centrasia.ru менависад, дар минтақа гурӯҳҳои мазҳабие амал мекунанд, ки маъмулан дар пайи писар ва духтарҳои ҷавон мегарданд. Дар пайи онҳое, ки ба таълим дар мадрасаҳои мазҳабӣ шавқу ҳавас доранд. Сомона теъдоди онҳоро ҳазорон нафар мегӯяд ва меафзояд, ба эҳтимоли қавӣ зеҳни ин бачаҳо бо идеологияи террористиву тундгароӣ олуда мешавад.
Дипломатҳои тоҷик ин иддаоро тасдиқ мекунанд ва мегӯянд, бахши бузурги донишҷӯёни мазҳабӣ бо роҳи ғайриқонунӣ, аз тариқи Эрону Афғонистон вориди Покистон мешаванд.
"Вазъ аз он ҷиҳат нигаронкунанда аст, ки аксари бачаҳо дар мадрасаҳои зеризаминӣ ё мактабҳои мазҳабӣ таҳсил мекунанд, ки барои фаъолият иҷоза надоранд”. - гуфт сафири Тоҷикистон дар Покистон Зубайдулло Зубайдов дар сӯҳбат бо Радиои Озодӣ. “Ҳангоме, ки шумо бо ин мардҳои ҷавон сӯҳбат мекунед”, меафзояд ҷаноби Зубайдов, “ба зудӣ эҳсос мекунед, ки назар ва дидгоҳи онҳо дар баробари Тоҷикистон ва ҷомеаи Тоҷикистон комилан дигар шудааст.”
Мақомоти Тоҷикистон дар ҳамдастӣ бо ҳамтоҳои покистонии худ талош доранд, ки донишҷӯёни ғайриқонуниро ошкор ва сабтином кунанд ва бархеяшро ба Тоҷикистон баргардонанд. Мақомоти Тоҷикистон иддао доранд, ки бисёр хатмкунандаҳои мактабҳои мазҳабӣ бо ақоиди тундгароёна ва мавъизаҳои таҳрикдиҳанда ба амнияти кишвар таҳдид мекунанд.
«Озодӣ»
Адреси доимии маводи мазкур: http://ruzgor.tj/din/1595-2010-01-22-15-09-12.html
-
09.06.2025 13:12
210
Иштирок дар чорабинии сатҳи баланд бахшида ба оғози Даҳсолаи байналмилалии амал оид ба илмҳои яхшиносӣ (криосферӣ), солҳои 2025-2034
-
01.06.2025 19:19
215
Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон дар Ҳамоиши нахустини «Осиёи Марказӣ ва Италия» иштирок ва суханронӣ намуданд
-
29.05.2025 11:19
271
Рустами Эмомалӣ бо Раиси Шурои Федератсияи Маҷлиси Федералии Русия Валентина Матвиенко мулоқот намуданд
-
07.05.2025 23:59
442
«Ситораи Исмат-достони фоҷиавӣ-қаҳрамонӣ!»
-
05.05.2025 12:47
549
9-уми май рӯзи Ғалаба бар фашизм ва ёде аз қаҳрамонони Ҷанги Бузурги Ватанӣ
-
04.05.2025 14:32
425
Саҳми фиристодагони Тоҷикистон дар таъмини ғалаба дар Ҷанги Бузурги Ватанӣ (1941-1945)
-
23.06.2025 14:53
88
Иштироки ҳайати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар 28-умин Форуми байналмилалии иқтисодии Санкт-Петербург
-
17.06.2025 19:39
154
Тоҷикистон ба ҷалби сармояи хориҷӣ таваҷҷӯҳи бештар зоҳир мекунад
-
09.06.2025 13:07
162
Мулоқот бо намояндагони Бонки Олмонии рушд (KfW)
-
14.10.2024 18:41
926
Дар Чин Саммити 6-уми ҷаҳонии воситаҳои ахбори омма доир гардид
-
06.05.2022 10:43
1643
Ҷанг ҳамчун таблиғоти бардурӯғ хизмат мекунад
-
02.09.2019 18:47
3328
Султони Ҳамад: «Дунёи рӯзноманигор ҳазор дунё дорад»
-
25.06.2025 11:31
64
Харитаи роҳи ҳадафи 7-уми Рушди Устувор барои Тоҷикистон расман ифтитоҳ гардид
-
23.06.2025 14:51
81
Дурнамои рушди энергетикаи барқароршаванда: Душанбе мизбони конфронси байналмилалӣ
-
16.06.2025 22:49
125
Тренинги омӯзишӣ: Тақвияти дониш ва малака дар самти ҳамкориҳои фаромарзӣ дар соҳаи об
-
20.03.2025 11:59
470
Таҷлили Иди байналмилалии Наврӯз
-
06.01.2025 20:57
722
Китобе пурарзиш дар Лоҳутишиносии форсу тоҷик
-
18.11.2024 22:32
841
Дар Москва рушди ҳамкории муассисаҳои таълимӣ дар соҳаи фарҳангу санъат баррасӣ гардид
-
15.04.2025 11:44
410
Ба таваҷҷуҳи шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон:
-
13.04.2025 00:00
449
Мулоқоти вазир бо роҳбари намояндагии Cозмони байналмилалии муҳоҷират
-
11.04.2025 03:38
422
Мулоқоти вазири меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо ҳайати Федератсияи Русия
-
28.02.2025 13:34
696
Паёми шодбошии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба муносибати фарорасии моҳи шарифи Рамазон
-
03.10.2024 20:35
974
Ҳайати Тоҷикистон дар Конференсияи вазирони маорифи давлатҳои аъзои Созмони ҷаҳонии исломӣ иштирок намуд
-
20.04.2023 15:58
1832
Иди Рамазон омаду моҳи Рамазон рафт….
-
07.03.2025 12:44
582
Ид муборак бонувону модарони азиз!
-
07.03.2025 12:19
557
Таҷлили “Рӯзи Модар” дар Вазорати меҳнат...
-
07.03.2022 13:27
1751
«ИДИ МОДАРОН МУБОРАК!»
-
03.09.2021 08:38
2065
АҲМАДШОҲИ МАСЪУД - РОДМАРДИ ҶАНГҲОИ РОСТИН - I
-
25.06.2021 21:45
2280
«ФАРҲАНГИ СУЛҲУ ВАҲДАТ»
-
27.06.2019 05:52
2962
Муборак, ҳамватан, паймони ваҳдат!
-
19.04.2025 15:59
470
Сиёсати ҷавонони Тоҷикистон: стратегия барои оянда
-
07.04.2025 11:03
424
Байни Кумитаҳои миллии олимпии Тоҷикистон ва Эрон Ёддошти тафоҳуми хамкорӣ ба имзо расид
-
03.10.2024 20:24
905
Варзишгари тоҷик Муҳидин Асадуллоев сазовори медали биринҷӣ гардид
-
10.08.2019 09:45
3023
Баъди 15 соли даргузашти Убайд Раҷаб
-
27.07.2014 13:33
3468
Пурсишеву посухе: Халифаҳоро метавон муфассири Қуръон номид ё не?
-
25.07.2014 12:34
3449
Хунрезӣ дар Фаластин ва хомӯшии оҷизонаи мо
-
18.12.2024 16:30
612
Маҷмааи Умумии СММ қатъномаи Русияро барои мубориза бо ситоиши фашизм қабул кард
-
21.11.2024 23:53
638
Русия ва Афғонистон ҳамкориҳои бисёрҷонибаро инкишоф медиҳанд
-
31.10.2024 18:42
581
ИМА самти низоъро боло мебарад: Оё ҷанги сеюми ҷаҳон моро интизор аст?