АМРИКО: ТАҲДИДИ ЭРОН НИШОНАИ ЗАЪФ АСТ
Кохи Сафед дар вокуниш ба таҳдиди як фармондеҳи низомии Эрон алайҳи як нови ҳавопаймобарои Амрикоӣ эълом кард, ки ҳушдори Ҷумҳурии Исломӣ нишонаи заъф аст. Ҷей Корнӣ, сухангӯйи Кохи Сафед, ба хабарнигорон гуфт: "Ин ҳушдор намоёнгари як воқеъият аст, ки Эрон дар мавзеъи заъф қарор дорад."
Ӯ афзуд, ки таҳдидҳои ахири Эрон нишон медиҳад, ки таҳримҳо таъсиргузор будааст. Соъоте пештар Вазорати дифоъи Амрико дар вокуниш ба ҳушдори сарлашкар (генерал-майор) Атоуллоҳи Солеҳӣ, фармондеҳи кулли артиши Эрон, дар бораи бозгашти нови ҳавопаймобари "Ҷон Сӣ. Истенис" ба халиҷи Форс эълом кард, ки истиқрори ягонҳои низомии ин кишвар дар минтақаи халиҷи Форс ба риволи даҳаҳои гузашта идома хоҳад дошт.
Расонаҳои дохилии Эрон рӯзи сешанбе, 13 дай (3 январ), изҳороти сарлашкар Солеҳиро мунташир карданд, ки бо ишора ба хуруҷи нови ҳавопаймобари Амрикоӣ аз минтақаи халиҷи Форс гуфта буд: "Ба онҳо тавсия, ҳушдор ва тазаккур медиҳем, ки ин нов ба минтақаи собиқи худ дар халиҷи Форс барнагардад, чаро ки мо одат надорем тазаккурро такрор кунем ва фақат як бо тазаккур медиҳем."
Яке аз сухангӯёни вазири дифоъи Амрико дар посух ба суоли Би-би-сии Форсӣ дар ин бора гуфт: "Рафту омади барномарезӣ шудаи оддии новгони дарёии Амрико бар асоси таъаҳҳуди баландмуддати ин кишвар ба амният ва саботи минтақа идома хоҳад дошт."
Ӯ афзуд, ки рафту омади ин новгон аз тангаи Ҳурмуз бар асоси қавонини байналмилалӣ, ки тазминкунандаи ҳаққи убур аст, идома дорад. Нови ҳавопаймобари Амрикоии "Ҷон Сӣ. Истенис" ҳафтаи гузашта бо убур аз тангаи Ҳурмуз маҳалли маъмурияти худ дар халиҷи Форсро тарк кард ва мақомоти Амрикоӣ далели ҷобаҷоии онро анҷоми маъмурияти ҳимоят аз амалиёти низомӣ дар Афғонистон эълом карданд.
Сухангӯйи вазири дифоъи Амрико ба Би-би-сӣ гуфтааст, ки нови ҳавопаймобари "Эс. Эс. Истенис" ҳамчунон дар ихтиёри қароргоҳи марказии Амрико - Сенткум - аст. Қароргоҳи Сенткум масъули фармондеҳии Амрико дар Ховари Миёна, Шимоли Офриқо ва Осиёи Миёнаро бар уҳда дорад.
Манобеъи Амрикоӣ пештар гузориш дода буданд, ки ин маъмурият ҳудуди се моҳ идома дорад ва нови ҳавопаймобари "Истенис" дар моҳи март ба маҳалли маъмурияти кунунии худ дар халиҷи Форс боз мегардад.
Размоиши нерӯи дарёии артиши Эрон
Фармондеҳи кулли артиши Эрон дар рӯзи поёнии размоиши нерӯи дарёии артиш дар шарқи тангаи Ҳурмуз хуруҷи нови ҳавопаймобари Амрикоиро бо ин размоиш муртабит дониста буд.
Вай гуфт: "Ин размоиш барои тамомии кишварҳо, чи дӯсту чи душман, дорои паём аст, ки душманон паёми моро ба хубӣ дарк карданд ва дар ибтидои размоиш дидем, ки нови ҳавопаймобари Амрикоӣ аз халиҷи Форс хориҷ ва бо гузар аз тангаи Ҳурмуз дар дарёи Уммон мустақар шуд."
Новҳои ҳавопаймобари нерӯи дарёии Иёлоти Муттаҳидаи мустақар дар халиҷи Форс ва ё манотиқи атроф дар тӯли ҳузури низомии Амрико дар Ироқ аз амалиёти низомиёни Амрикоӣ дар Ироқ ҳимоят карданд.
Агарчӣ Вазорати дифоъи Амрико гуфтааст, ки ҳаракати нови ҳавопаймобари "Истенис" ба сӯйи маҳалли ҷадиди маъмурият иқдоме "оддӣ" будааст, аммо бархе гумоназаниҳо ҳокӣ аз он буд, ки мумкин аст далели вуруди ин нови Амрикоӣ ба минтақаи шарқи тангаи Ҳурмуз зери назар гирифтани нерӯи дарёим артиши Эрон буда бошад.
Новгони панҷуми нерӯи дарёии Иёлоти Муттаҳида дар халиҷи Форс, ки маркази фармондеҳии он дар Баҳрайн аст, ҳамвора дасти кам як нови ҳавопаймобарро барои маъмуриятҳои чанд моҳа дар минтақа мустақар мекунад. Нови ҳавопаймобари "Истенис" дар моҳи январи соли гузашта барои як маъмурияти ҳафт моҳа озими халиҷи Форс шуда буд.
Ин нови ҳавопаймобар аз ҷумлаи шиноварҳои бисёр бузурги нерӯи дарёии Амрикост ва ҳавопаймоҳои мустақар бар он қодир ба анҷоми амалиёти размӣ дар шиъоъи чандсад килуметрӣ ҳастанд.
Ҳушдор дар мавриди бастани тангаи Ҳурмуз
Ҳаракати нови ҳавопаймобари "Истенис" бо оғози размоиши нерғӯи дарёии артиши Эрон дар шарқи тангаи Ҳурмуз ва ҳамчунин ҳушдори муъовини раиси ҷумҳурии Эрон дар мавриди иқдоми эҳтимолӣ дар бастани тангаи Ҳурмуз дар сурати таҳрими нафтии Эрон ҳамзамон буд.
Фармондеҳи кулли артиш аз ҳузури шиноварҳои нерӯи дарёӣ дар халиҷи Адану дарёи Сурх ва даргӣ бо дуздони дарёӣ ба унвони таҷрубаҳои бузурге ёд карда, ки боъиси иртиқои тавони размии ин нерӯ шудааст.
Сарлашкар Солеҳӣ дар мавриди размоиши ахири нерӯи дарёии артиш гуфтааст, ки дар размоиши ахир таслиҳот ва таҷҳизоти мухталиф, аз ҷумла сомонаи падофанди ҳавии "Меҳроб," мавриди озмоиш қарор гирифт.
Вай гуфтааст: "Ҳаракати мо дар дарё на инфиъолӣ аст ва на таҳоҷумӣ, балки барои тамрин дар дарёи озод ва ҳифозат аз манофеъи Ҷумҳурии Исломӣ ва кишварҳои исломӣ аст ва дӯстони Ҷумҳурии Исломӣ бидонанд, агар бар кишвари бародаре мисли Эрон такия кунанд, беҳтар аз вобастагӣ ба кишварҳои ғарбӣ ва Амрикост."
Размоиши нерӯи дарёии артиши Эрон бо номи "Вилоят 90" аз ҳафтаи гузашта оғоз шуд ва рӯзи сешанбе бо режаи воҳидҳои ширкаткунанда дар ин размоиш хотима ёфт. Дар мароосими поёнии ин размоиш сарлашкари басиҷӣ Ҳасани Фирӯзободӣ, раиси Ситоди кулли нерӯҳои мусаллаҳ, гуфт, ки "ба зудӣ қудрати новгони азими дарёии Сипоҳро ба намоиш мегузорем."
Нерӯи мусаллаҳи Эрон аз артиш ва Сипоҳи посдорони Инқилоби исломӣ - ҳар кадом бо нерӯҳои заминӣ, ҳавоӣ ва дарёӣ - ташкил ёфтааст. Сарлашкар Фирӯзободӣ гуфт, ки размоишҳои нерӯҳои низомии Ҷумҳурии Исломӣ "нишондиҳандаи омодагӣ ва тавони дифоъии" ин нерӯҳост.
Фармондеҳи кулли нерӯҳои мусаллаҳи Ҷумҳурии Исломӣ размоиши "Вилоят 90"-ро хуб тавсиф кард. Ба гузориши манобеъи хабарии Ҷумҳурии Исломӣ, дар ҷараёни размоиш чанд навъ мушаки сохти дохил бо мувафақият партоб шуд.
Мақомоти Ҷумҳурии Исломӣ дар солҳои ахир аз пешрафтиҳои қобили таваҷҷуҳ дар сохти дохилии аслиҳа хабар дода ва онро нишонаи бе асар будани таҳримҳои иқтисодӣ ва тиҷории хориҷӣ алаёҳи Эрон муъаррифӣ кардаанд.
Би-Би-Си