Дар Балҷувон оромгоҳи Ҳайтолиён кашф шуд

Ахиран дар қаламрави ноҳияи Балҷувон қабристони Ҳайтолиёнро пайдо кардаанд, ки мансуб ба асрҳои 3 то 5 милодӣ будааст. Қарор аст аввали моҳи оянда ҳафриёти он бо кӯшиши олимони тоҷику рус оғоз гардад.

Он чӣ то имрӯз маълум аст кашфи ҷавшан, шамшер, корд, лавозимоти аспҳои ҷанганда дар канори устухонҳои сарбозони дафншуда аст. Ва боз дар деҳаи Шаҳидон дар як замини хеле фарох баъзе асбобҳо кишоварзӣ низ пайдо шудааст. Ин гувоҳӣ медиҳад, ки Ҳайтолиён дар ин мавзеъ ба киштукор низ машғул будаанд.

Маврид ба ёдоварист, ки баъди суқути империяи Кушониёни бузург дар ин сарзамин Ҳайтолиён муддати дурудароз ҳокимият карданд ва дар қаламрави имрӯзаи Осиёи Марказӣ як давлати фарогирро ташкил карда буданд. Бино ба натиҷаи аввалин кашфиётҳои илмии оромгоҳи сарбозони ин давлат хокшудагон ҳама мардонад ва баъзеҳоро бо сару либоси ҷангӣ ва лавозимоти ҷангии вай гӯронидаанд. 

Қабри онҳо то 2,5 метр баландӣ доштааст ва дар баъзеи он аспонашон бо зину лаҷом ва дигар абзор низ канорашон гӯронида шудаанд. Олимон мегӯянд мурдаҳо бо шеваи хоксупории зардуштиён гур карда шудаанд, ки пайрави ин оин будани Ҳайтолиёнро далолат мекунад.